Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ο κόσμος διψούσε για κάτι νέο και καινοτόμο. O κόσμος της εικονικής πραγματικότητας φάνταζε μαγικός αλλά και πιο προσιτός από προηγούμενες εποχές. Αρκετές προσπάθειες είχαν γίνει στο παρελθόν για προσέγγιση του θέματος αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία, ενδεικτικά αναφέρω το 3D Imager για Vectrex. Η Atari είχε ήδη το Jaguar στα ράφια και πειραματιζόταν  για ένα περιφερειακό που θα προσέφερε δυνατότητες εικονικής πραγματικότητας, το Virtual helmet. Η Nintendo που μεσουρανούσε είχε κι αυτή τα σχέδια της. Πως όμως θα ήταν αυτό εφικτό και ποιος θα αναλάμβανε το δύσκολο εγχείρημα ; Ας δούμε όλο το χρονικό αναλυτικά.

Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στο online fanzine «Phoenix Νο 2 – Δεκέμβριος 2008» 

Ο Εφευρέτης και η Υλοποίηση

Ο κύριος Gunpei Yokoi ήταν το πιο δυνατό χαρτί της Nintendo. Είχε αρχίσει να εργάζεται στην εταιρεία από το 1965 ως τεχνικός  και το 1969 μεταπήδησε στο τμήμα κατασκευής παιγνιδιών. Η καταξίωση του ήταν τεράστια μέσω των δημιουργιών του:  από το Donkey Kong coinop,  μέχρι τη σειρά Game and Watch και το best seller, Gameboy.

Η φιλοσοφία του ήταν : « Φτηνή και δοκιμασμένη τεχνολογία εφαρμοσμένη με καινούργιους και πρωτοποριακούς τρόπους ». Ο Yokoi πίστευε ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν έπρεπε να κατασκευάζονται  με την τελευταία λέξη της  (πανάκριβης) τεχνολογίας αλλά ο βασικός στόχος θα πρέπει να είναι το  ψυχαγωγικό τους  μέρος και η διασκέδαση που θα προσφέρουν στον παίκτη.

Ολόκληρη η σειρά Game and Watch βασιζόταν σε αυτή τη φιλοσοφία. Οι οθόνες υγρών κρυστάλλων και οι ημιαγωγοί ήταν πάμφθηνα υλικά που χρησιμοποιούνταν στην κατασκευή αριθμομηχανών τσέπης.

Το εγχείρημα όμως αυτή τη φορά ήταν δύσκολο… πως θα ήταν δυνατή η κατασκευή μιας κονσόλας που θα είχε δυνατότητες εικονικής πραγματικότητας και ταυτόχρονα θα ήταν κατασκευασμένη με χαμηλό κόστος ;

O Yokoi ως επικεφαλής μιας ερευνητικής ομάδας 60 τεχνικών, γνωστής ως «R&D1», συνεργάστηκε με την εταιρεία «Reflection Technologies» για περίπου 3,5 χρόνια. Η φτηνή τεχνολογία υπήρχε, τα γνωστά σε όλους μας κόκκινα leds. Αρχικά η κονσόλα  είχε την ονομασία VR32 που μετονομάστηκε αργότερα σε VirtualBoy, ενώ η επίσημη κωδική ονομασία της  ήταν VU.  Το τελικό αποτέλεσμα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο κοινό, τον Αύγουστο του 1994 στην έκθεση  Shoshinkai Exhibition (Famicom Spaceworld’94), στο Τόκυο. Η επίσημη ημερομηνία διάθεσης στην αγορά της Ιαπωνίας ήταν η 15η Ιουλίου 1995, ενώ στην Αμερική εμφανίστηκε στα ράφια στης 14 Αυγούστου. Στην Ευρώπη δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Μαζί με την κονσόλα κυκλοφόρησαν τα πρώτα παιχνίδια που ήταν τα : Mario’s Tennis, Red Alarm, Galactic Pinball και Teleroboxer. Η αρχική τιμή του προϊόντος ήταν $ 207 (Ιαπωνία) και $ 179 (Αμερική)

Σύμφωνα με την Nintendo : « To VirtualBoy είναι ένα 32bit σύστημα ψυχαγωγίας που προσφέρει μια μοναδική, τρισδιάστατη εμπειρία που δεν μπορεί να αναπαραχθεί  στις κοινές τηλεοράσεις ή σε οθόνες υγρών κρυστάλλων (LCD). Διαθέτει δυο οθόνες υψηλής ανάλυσης  που βασίζονται σε leds και απεικονίζουν το είδωλο μέσω κινούμενων – περιστρεφόμενων καθρεφτών. Ο σχεδιασμός του απομονώνει τον παίκτη από κάθε είδους εξωτερικό ερέθισμα και τον βυθίζει μέσα σε έναν τεχνητό και υψηλής ανάλυσης κόσμο, με ζωηρά γραφικά κόκκινου χρώματος σε μαύρο φόντο. Η τρισδιάστατη εμπειρία ενισχύεται με τον στερεοφωνικό ήχο και τα μοναδικής σχεδίασης πρωτοποριακά χειριστήρια με διπλή λαβή, που επιτρέπουν μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων μέσα στον εικονικό κόσμο. Το VirtualBoy είναι μια ανεξάρτητη φορητή κονσόλα που δεν απαιτεί σύνδεση με τηλεόραση ενώ για την τροφοδοσία της χρειάζεται έξι μπαταρίες ΑΑ ».

Τεχνικά Χαρακτηριστικά

Την καρδιά του Virtual Boy αποτελεί ο 32bit επεξεργαστής της NEC, o V810 . Η κατασκευή του βασίζεται στην τεχνολογία RISC και το ρολόι του χτυπά στα 20 MHz (18 MIPS).

Η μνήμη του συστήματος  είναι 1 MB DRAM και 512 Kb P-SRAM.

Για την απεικόνιση επιστρατεύονται δυο μικρές οθόνες,  1 ίντσας (μια για κάθε μάτι) που βασίζονται σε leds ερυθρού χρώματος και κατασκευάστηκαν από την εταιρεία    Reflection Technologies Inc. Η ανάλυση τους  είναι  384 Χ 224 pixels με οριζόντια συχνότητα σάρωσης τα 50,2 Hz. Οι οθόνες είναι μονοχρωματικές, αποτελούνται από 200 μικρά λεντάκια στοιχισμένα κάθετα σε διάταξη μπάρας  η κάθε μια και απεικονίζουν  4 αποχρώσεις του κόκκινου με 32 επίπεδα φωτεινότητας.  Οι διαστάσεις της παραγομένης εικόνας είναι περίπου όμοιες με ένα μόνιτορ 12 ιντσών .

Η εικόνα που σχηματίζεται σε κάθε οθόνη,  αντανακλάται  πάνω σε περιστρεφόμενο καθρέφτη (έναν για κάθε οθόνη και συνεπώς για κάθε μάτι) και έτσι μεταφέρεται στον θεατή. Ο παίκτης λοιπόν βλέπει την αντανάκλαση της ίδιας εικόνας αλλά με μια ελαφρώς διαφορετική γωνία θέασης για κάθε μάτι , πράγμα που δημιουργεί την τρισδιάστατη ψευδαίσθηση στην τελική σύνθεση της εικόνας μέσα στον εγκέφαλο.

Όλο το σύστημα στηρίζεται σε μεταλλική βάση και η απομόνωση του οπτικού πεδίου του παίκτη από το εξωτερικό περιβάλλον επιτυγχάνεται με μια μαλακή μαύρη ταινία από neoprene που κουμπώνει γύρω από τις οθόνες.

Ο παίκτης πριν αρχίσει πρέπει να ρυθμίσει τις 2 οθόνες, βάσει του οπτικού του πεδίου ως προς το βάθος και ως προς το κεντράρισμα της εικόνας. Τούτο γίνεται εφικτό με τους 2 διακόπτες γκρι χρώματος που βρίσκονται πάνω στο μηχάνημα.

Ο ήχος του είναι στερεοφωνικός, 16bit και βγαίνει μέσω των δύο μικρών ηχείων που είναι ενσωματωμένα στο σύστημα. Υπάρχει βέβαια και η δυνατότητα σύνδεσης ακουστικών.

Το χειριστήριο διαθέτει διπλή λαβή και εργονομικό σχεδιασμό. Έχουμε δυο σταυρούς κίνησης και έξι fire buttons.

Η τροφοδοσία του γίνεται είτε από μετασχηματιστή  (10V), είτε από 6 ΑΑ μπαταρίες που τοποθετούνται στο ειδικό κουτάκι-θήκη  κάτω από το σώμα της κονσόλας. Η διάρκεια ζωής των μπαταριών κρατάει περίπου 4 ώρες.

Επίσης μπορούμε να βρούμε και μια σειριακή είσοδο των 8pin, κατασκευασμένη για μελλοντική σύνδεση 2 Virtual Boys μεταξύ τους,  που όμως δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ.

Παιχνίδια

Τα παιχνίδια έρχονται με την μορφή cartridges των 8 και 16 Megabits. Ορισμένα από αυτά έχουν και εσωτερική μπαταρία που χρησιμεύει για την διατήρηση του σκορ και άλλων στοιχείων στην μνήμη τους.

Δυστυχώς λόγω του βραχύβιου της κονσόλας (μόλις 1 χρόνο) δεν κυκλοφόρησαν πολλά παιχνίδια. Ορισμένα βγήκαν μόνο για την Ιαπωνική ενώ άλλα μόνο για την Αμερικάνικη αγορά. Υπάρχουν και μερικοί τίτλοι που ενώ ολοκληρώθηκαν και υπάρχουν ως πρωτότυπα δεν έφτασαν ποτέ στα ράφια των καταστημάτων και στο ευρύ κοινό. Η αξία βέβαια των τελευταίων είναι ανεκτίμητη. Υπάρχουν τέσσερις τίτλοι που είναι σπάνιοι και δυσεύρετοι και η τιμή που φτάνουν στο Ebay κυμαίνεται από αρκετές εκατοντάδες έως μερικές χιλιάδες ευρώ.

Αναλυτικά οι τίτλοι ανά χώρα κυκλοφορίας είναι:

Τα σπανιότερα από αυτά είναι τα : SD GUNDAM DIMENSION WAR (BANDAI), SPACE INVADERS VIRTUAL COLLECTION (TAITO), VIRTUAL LAB (J-WING) και VIRTUAL BOWLING (ATHENA). Υπάρχουν φήμες για πρωτότυπα παιχνίδια που ενώ ολοκληρώθηκαν δεν πρόλαβαν να βγουν ποτέ  στην αγορά. Τα πιο γνωστά είναι τα : BOUND HIGH (JAPPAN SYSTEM SUPPLY), DRAGON HOPPER (NINTENDO), ZERO RACERS (NINTENDO), GOLDENEYE (NINTENDO) κ.α.

Έχουν κυκλοφορήσει κατά καιρούς στο διαδίκτυο φωτογραφίες των cartridges ή και video που επιδεικνύουν το gameplay αλλά ποτέ δεν έχει εξακριβωθεί η ύπαρξη τους. Το όνειρο βέβαια του κάθε συλλέκτη είναι κάποτε να βρεθούν και να αντιγραφούν (dump) τόσο τα πρωτότυπα όσο και τα 4 σπανιότερα εμπορικά παιχνίδια που ανέφερα παραπάνω, ώστε να μπορέσουμε να τα χαρούμε μέσω κάποιου εξομοιωτή στο pc μας.

Αναλυτικά τα πρωτότυπα παιχνίδια που φημολογούνται για το Virtual Boy ανά τίτλο και κατασκευαστή είναι:

Το χρονικό του θανάτου

Δυστυχώς το Virtual Boy θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες τόσο της Nintendo,όσο και της παγκόσμιας βιομηχανίας ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Το τέλος του ήρθε πολύ γρήγορα, μόλις ένα χρόνο από την πρώτη κυκλοφορία του. Πρόλαβε και πούλησε γύρω στις 800000 κομμάτια ενώ πρόσφατα ανακαλύφθηκε στο Dubai των Αραβικών Εμιράτων ένα μεγάλο αδιάθετο στοκ 100 τεμαχίων. Ο μικρός αριθμός παραγωγής και πωλήσεων φέρει το Virtual Boy ως μια από τις συλλεκτικότερες κονσόλες ανεβάζοντας την τιμή του στις δημοπρασίες του Ebay.

Στις αρχές του 1996 η αλυσίδα Blockbuster Video ξεπούλησε τα μηχανήματα που είχε για ενοικίαση προς 30$ και τα παιχνίδια προς 10$ το ένα. Την ίδια χρονιά η αλυσίδα Toys ‘r’ US ξεπούλησε όλα τα καινούργια συστήματα προς 25$ και τα παιχνίδια προς 10$ – 15$. Το διαθέσιμο στοκ στα μαγαζιά διήρκεσε περίπου ένα εξάμηνο ενώ το περιοδικό Nintendo Power σταμάτησε τις αναφορές για επερχόμενους τίτλους  από το τεύχος του Νοεμβρίου του 1995.

Οι λόγοι της αποτυχίας είναι πολλοί.

1. Ξεκίνησε στην αγορά με πολύ υψηλή τιμή.
2. Ήταν μονοχρωματικό ενώ την ίδια εποχή κυκλοφορούσαν κονσόλες με τεράστιες δυνατότητες όπως το Saturn και το Playstation.
3. Ο παίκτης έπαιζε μόνος και δεν υπήρχε δυνατότητα προσθήκης συμπαίκτη. Η θύρα που υπήρχε στην κονσόλα για σύνδεση και άλλου Virtual Boy δεν αξιοποιήθηκε ποτέ.
4. Το παιχνίδι κούραζε τα μάτια. Όλα τα παιχνίδια στους εισαγωγικούς τους τίτλους αναφέρουν την απαραίτητη διακοπή μετά από 30 λεπτά.
5. Δεν υπήρχε υποστήριξη από τις εταιρείες κατασκευής λογισμικού γιατί όλοι είχαν στρέψει την προσοχή τους στο νέο θαύμα που άκουγε στο όνομα : Nintendo 64.
6. Δεν υπήρχε υποστήριξη από τον ειδικό τύπο. Όλες οι κριτικές ήταν καυστικές ή αδιάφορες.
7. Υπήρξαν διάφορες φήμες ότι μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στα μάτια ή αποπροσανατολισμό. Οι φήμες αφορούσαν μικρά παιδιά που μετά από κάποια λεπτά παιχνιδιού στα σημεία επίδειξης μέσα στα καταστήματα, παρουσίασαν έντονη κόπωση και λιποθυμικές τάσεις. Η ίδια η Nintendo δεν  ενθάρρυνε την πώληση του σε παιδιά κάτω των 7 ετών.
8. Το κόκκινο χρώμα απεικόνισης προβλημάτιζε και απωθούσε το αγοραστικό κοινό.
9. Η Nintendo λανσάρισε το Virtual Boy ως φορητό. Αυτό βέβαια δεν ίσχυε αφού συγκρινόμενο με άλλες φορητές κονσόλες κάθε άλλο παρά φορητό ήταν. Ο παίκτης έπρεπε να σκύψει για να παίξει με μια μάλλον άβολη στάση ενώ το σύστημα έπρεπε οπωσδήποτε να τοποθετηθεί πάνω σε τραπέζι. Λόγω της εύθραυστης κατασκευής του δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μέσα σε αυτοκίνητο ή σε περιβάλλον με κραδασμούς και οποιαδήποτε πτώση του ισοδυναμούσε με καταστροφή του.
10.  Η διαφημιστική εκστρατεία της εταιρείας προκειμένου να στηρίξει και να προωθήσει το Virtual Boy ήταν μηδαμινή και σχεδόν ανύπαρκτη.

Το τέλος του Virtual Boy σηματοδότησε και το τέλος της συνεργασίας του Gunpei Yokoi με την Nintendo. Η εταιρεία προσπάθησε να ρίξει όλο το βάρος της εμπορικής αποτυχίας της κονσόλας στον εφευρέτη της, εξωθώντας τον σε παραίτηση. Φήμες θέλουν του Gunpei  να μην είχε συμφωνήσει ποτέ με την τελική μορφή που διοχέτευσε η εταιρεία το προϊόν στην αγορά. Γεγονός πάντως ήταν ότι η Nintendo πίεσε πολύ τις καταστάσεις και εξεβίασε την παρουσίαση του Virtual Boy στο κοινό.

Ο Gunpei παραιτήθηκε τελικά τον Αύγουστο του 1996, ιδρύοντας την δική του εταιρεία με ονομασία Koto Company. Στα σχέδια της νέας εταιρείας ήταν η παραγωγή φορητών παιχνιδομηχανών για παιδιά. Η συνεργασία του με την BANDAI μας έδωσε την κονσόλα WONDERSWAN.Το πρώτο παιχνίδι που φτιάχτηκε για την παραπάνω κονσόλα έφερε το όνομα του δημιουργού της …”GUNPEY” ! Το όνειρο του ήταν να ανταγωνιστεί απευθείας την μεγάλη MicroSoft! Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να υλοποιήσει τα σχέδια του γιατί σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα σε ηλικία 56 ετών.

H Nintendo προσπαθεί ακόμα και σήμερα και με κάθε τρόπο να απαλλαγεί από την αποτυχία του Virtual Boy, εξαφανίζοντας κάθε ίχνος ύπαρξης του. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις αίθουσες του μουσείου της στην Αμερική δεν υπάρχει ούτε μια ένδειξη του μηχανήματος. Σε πολλά emails φανατικών οπαδών της κονσόλας περί ύπαρξης ή όχι των πρωτοτύπων παιχνιδιών, η εταιρεία αναφέρει ότι έχουν καταστραφεί, ότι αγνοεί την ύπαρξη τους ή ότι δεν υπήρξαν ποτέ!

Το Μέλλον

To Virtual Boy έχει μισηθεί και αγαπηθεί από πολλούς.

Γύρω του υπάρχει μια μικρή σκηνή φανατικών οπαδών και προγραμματιστών που προσπαθούν να αναστήσουν την αδικοχαμένη τους κονσόλα.

Ο σημαντικότερος σταθμός στην εξέλιξη της σκηνής , είναι η Flash Boy από τον γνωστό μας (από τον Vectrex) Richard Hutchinson.

Τον Αύγουστο του 2006 o Richard εξέθεσε τις πρώτες του σκέψεις για κατασκευή μίας flash cartridge όμοιας με εκείνη που είχε φτιάξει για τον Vectrex. Η cartridge θα χρησιμοποιούσε μια επανεγκράψιμη μνήμη flash που θα μπορούσαμε να γράψουμε και να σβήσουμε όσες φορές θέλαμε. Μετά από σχεδόν ένα χρόνο η πρωτότυπη κάρτα ήταν γεγονός. Η σύνδεση της γίνεται με το pc μέσω ενός mini USB καλωδίου και με το κατάλληλο πρόγραμμα μπορούμε να μεταφέρουμε ένα παιχνίδι ή εφαρμογή την κάθε φορά. Πρώτα πρέπει να σβήσουμε τη μνήμη από τα υπάρχοντα δεδομένα (διαδικασία που κρατά περίπου 7 δευτερόλεπτα) και μετά μεταφέρουμε όποια ROM θέλουμε. Οι χρόνοι μεταφοράς ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος του παιχνιδιού. Έτσι έχουμε:

• 16MBit: 140 seconds
• 8MBit: 120 seconds
• 4Mbit: 100 seconds
• Homebrew (demos etc):80 seconds

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εφαρμογή patch σε κάθε rom που θα περάσουμε στην κάρτα με ένα πολύ απλό πρόγραμμα.

Δυστυχώς η κάρτα δεν διαθέτει μπαταρία για σώσιμο και διατήρηση στη μνήμη διαφόρων στοιχείων κάποιων παιχνιδιών όπως το Galactic Pinball και το VB Wario Land, με συνέπεια όλα τα δεδομένα να χάνονται με το κλείσιμο της κονσόλας. Τούτο βέβαια δεν μπορεί με κανένα τρόπο να επισκιάσει την τεράστια χρηστικότητα της κάρτας.

Η τιμή της είναι 100$ και διατίθεται από το εξαιρετικό site : http://www.vectrex.biz/

Όπως ήταν φυσικό η κατασκευή της εν λόγω κάρτας έδωσε νέα ώθηση στους προγραμματιστές οπαδούς της κονσόλας, που άρχισαν να παρουσιάζουν τη δουλειά τους στο ευρύ κοινό. Καινούργια παιχνίδια, καινούργια demos….όλα είναι ακόμα σε βρεφικό στάδιο αλλά υπάρχει νέα δυναμική και ελπίδα ότι σύντομα θα δούμε εκπληκτικές εξελίξεις.

Κλείνοντας αυτήν την παρουσίαση θα ήθελα να αναφέρω μερικά χρήσιμα sites όπου θα μπορέσετε να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας και γιατί όχι ….να γίνεται ακόμα και οπαδοί της εν λόγω κονσόλας.

Links

• PLANET VIRTUAL BOY : http://www.vr32.de
• VIRTUAL BOY PROJECT : http://home.comcast.net/~virtual.boy/projectvb/
• VIRTUAL BOY NET :  http://www.virtual-boy.org/

Emulators

• REALITY BOY :  http://www.goliathindustries.com/vb/
• RED DRAGON : http://rdragon.vr32.de/
• VIRTUAL E : http://www.emuunlim.com/VirtualE/